Τον δρόμο για την πολυπόθητη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, πολλά από τα οποία κινδυνεύουν άμεσα να βρεθούν κάτω από τις μπουλντόζες, φαίνεται ότι ανοίγει η κυβέρνηση.
Της Φανής Σοβιτσλή
Fsovitsli@makthes.gr
Αυτό οφείλεται στη διαπίστωση ότι είναι προφανώς αδύνατον να κατεδαφιστούν 700.000 και πλέον αυθαίρετα κτίσματα ανά την Ελλάδα. Στον νομό Θεσσαλονίκης τα αυθαίρετα υπολογίζονται σε 30.000, ενώ για 10.000 από αυτά υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις για την άμεση κατεδάφισή τους.
Αυτά τα αυθαίρετα κτίσματα, βεβαίως, παραμένουν όρθια λόγω της έλλειψης κονδυλίων που κατανέμονται σε ετήσια βάση στο πλαίσιο του προγράμματος κατεδαφίσεων της πολεοδομίας Θεσσαλονίκης. Τα χρήματα δεν φτάνουν καθώς ο ετήσιος προϋπολογισμός της νομαρχίας Θεσσαλονίκης φτάνει μόλις τα 40.000. Η πρόθεση της κυβέρνησης ανακοινώθηκε έμμεσα από την υπουργό Περιβάλλοντος Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία στο πλαίσιο της ανακοίνωσής της για τους πρώτους δασικούς χάρτες άφησε να εννοηθεί ότι σε ορίζοντα διετίας η κυβέρνηση σκοπεύει να νομιμοποιήσει αυθαίρετα κτίσματα σε συγκεκριμένες και ειδικές κατηγορίες. Μάλιστα η κ. Μπιρμπίλη υποστήριξε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια και ότι “είναι ανέφικτο για παράδειγμα να γκρεμίσει κανείς 300.000 αυθαίρετα στον νομό Αττικής”.
Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος σκοπεύει να προβεί σε αξιολόγηση κάθε κατηγορίας και κάθε περίπτωσης. Σχεδόν σε κάθε νομό της χώρας υπάρχουν αυθαίρετα ακόμη και μέσα σε δασικές εκτάσεις και αρχαιολογικούς χώρους. Για αυτό η κυβέρνηση πιστεύει πως η εκπόνηση δασικών χαρτών θα κλείσει τον μεγάλο κύκλο της αυθαιρεσίας που άνοιξε όλες τις προηγούμενες δεκαετίες.
Πονοκέφαλος στην πολεοδομία
Οι παραβάσεις στις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης προκαλούν αναμφίβολα πονοκέφαλο στη διοίκηση της πολεοδομίας, σύμφωνα με την οποία το 10% των νεοαναγερμένων κτισμάτων εμφανίζει παρατυπίες. Εκτός αυτού, τα αυθαίρετα κτίσματα, για τα οποία έχουν εκδοθεί τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και χτίστηκαν μετά το 1983, υπολογίζονται σε 12.000. Ο αριθμός αυτός αποτελεί ρεκόρ για τη Θεσσαλονίκη, με αποτέλεσμα η διεύθυνση Πολεοδομίας -με απόφαση του αντινομάρχη κ. Αγγούρα- να επιβάλει εδώ και καιρό υποχρεωτικές αυτοψίες τόσο στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές όσο και στις εντός. Οι έλεγχοι αυτοί αφορούν κυρίως τους δήμους Πανοράματος, Χορτιάτη, Πυλαίας και Θέρμης, όπου η αξία των οικοπέδων φτάνει πλέον σε δυσθεώρητα ύψη και η ανοικοδόμηση είναι ραγδαία.
Στην “κόκκινη ζώνη” των αυθαιρέτων βρίσκονται και άλλες περιοχές, όπως η Θέρμη και το Ωραιόκαστρο. “Η πάταξη των αυθαιρεσιών είναι βασική προτεραιότητα για την πολεοδομία, αλλά στο μέλλον αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τη θέσπιση μιας ανεξάρτητης αρχής που θα αναλαμβάνει τις κατεδαφίσεις αυθαιρέτων και μάλιστα εν τη γενέσει τους”, επισήμανε ο κ. Αγγούρας.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι, αν δεν υπάρξουν μειωτικοί συντελεστές για τα υπόγεια και τα ημιυπόγεια, τα κρατικά ταμεία θα χάσουν πολλά λεφτά, καθώς, όπως είπε, οι δικαιούχοι τέτοιων κτισμάτων δεν θα τα δηλώνουν, επειδή το κόστος τους είναι μεγάλο, όσο για ένα κτίσμα σε όροφο. “Ας μην ξεχνάμε ότι το 80% των αυθαίρετων κτισμάτων είναι υπόγεια και ημιυπόγεια, τα οποία αν δεν δηλωθούν σημαίνει μεγάλη απώλεια χρημάτων για το κράτος”, τόνισε ο αντινομάρχης.
Οι αυθαιρετούχοι τώρα δικαιώνονται
Η πρόθεση της κυβέρνησης να προβεί σε μαζικές νομιμοποιήσεις των αυθαιρέτων, μετά και τις διευκρινίσεις της υπουργού Περιβάλλοντος, γίνεται αποδεκτή από πολεοδόμους και μηχανικούς, κυρίως όμως από τους κατόχους αυθαιρέτων, καθώς χρόνια τώρα ζουν με τον φόβο ότι τα σπίτια τους, μοιραία, θα βρεθούν κάποια στιγμή κάτω από τις μπουλντόζες.
Εξάλλου οι διοικήσεις πολεοδομίας ανά τη χώρα και η ίδια ηγεσία του υπουργείου ξέρουν ότι η κατεδάφιση των χιλιάδων κτισμάτων είναι... όνειρο απατηλό στην Ελλάδα, όπου εκτός των άλλων ο “Καλλικράτης” μεταφέρει από τον Ιανουάριο του 2011 τις πολεοδομίες στους δήμους, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις κατεδάφισης αυθαιρέτων να μη γίνουν ποτέ.
“Τα 10.000 αυθαίρετα στον νομό Θεσσαλονίκης, για τα οποία υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις, παραμένουν στη θέση τους, γιατί δεν υπάρχουν ούτε συνεργεία ούτε λεφτά”, σημειώνει ο αντινομάρχης.
Προσθέτει πως η πρόθεση της κυβέρνησης να νομιμοποιήσει τα αυθαίρετα, πλην αυτών που βρίσκονται σε ειδικές περιοχές (αρχαιολογικούς χώρους, δάση, αιγιαλό, κοινόχρηστους χώρους κ.ά.) είναι σε απόλυτα σωστό δρόμο. “Θεωρώ ότι είναι ένα σημαντικό βήμα και ότι το παράθυρο που ανοίγει για τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων θα ωφελήσει και τους δικαιούχους και το κράτος”, αναφέρει ο αντινομάρχης. Αρκεί, όπως λέει, η νομιμοποίηση να συνοδεύεται από επιβολή τέλους χρήσης και βέβαια από θέσπιση υποχρεωτικού μηχανισμού ελέγχου στις κατά τόπους υπηρεσίες της πολεοδομίας.
Κατηγορίες αυθαιρέτων
Σύμφωνα με τα στοιχεία της πολεοδομίας Θεσσαλονίκης, τα αυθαίρετα κτίσματα δεν είναι όλα ίδια, αλλά διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:
- Η πρώτη περιλαμβάνει αυτά που άλλαξαν χρήση, π.χ. μια αποθήκη που μετατράπηκε σε κατοικία ή γκαράζ.
- Η δεύτερη αφορά αυθαίρετα κτίσματα με υπέρβαση-επέκταση νόμιμης άδειας. Δηλαδή πρόκειται για κτίσματα που επεκτάθηκαν, ενώ η άδειά τους προέβλεπε λιγότερα μέτρα (π.χ. από 200 μ. επεκτάθηκε σε 300 μ. και άνω).
- Η τρίτη αφορά αυθαίρετα που χτίστηκαν σε εκτός σχεδίου περιοχές σε μη άρτιο οικόπεδο, όπως συνέβη στην παραλία της Επανομής στη Θεσσαλονίκη ή στη γειτονική Καλλικράτεια της Χαλκιδικής.
Αυτή η κατηγορία συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο αριθμό αυθαιρέτων στη χώρα, αφού υπολογίζονται σε 300.000 κτίσματα.
Δημιουργία ανεξάρτητη αρχής
Το αίτημα για τη δημιουργία ανεξάρτητου φορέα, που θα χρηματοδοτείται κεντρικά, για να αναλαμβάνει τις επιχειρήσεις των κατεδαφίσεων ανά την Ελλάδα είχαν καταθέσει προ καιρού σχεδόν όλες οι νομαρχίες, στις οποίες υπάγονται οι κατά τόπους πολεοδομίες, δεδομένου ότι δεν διαθέτουν ούτε τα κονδύλια ούτε τον κατάλληλο μηχανολογικό εξοπλισμό, για να επεμβαίνουν στα κτίσματα αμέσως μετά τις αυτοψίες. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αν το υπουργείο Περιβάλλοντος άρχισε ήδη να μιλά για νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων, όσων τουλάχιστον δεν υπάγονται σε ειδικό καθεστώς, πολύ σύντομα μπορεί να εξετάσει και τη σύσταση φορέα κατεδαφίσεων στη χώρα.
“Δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για άλλες επιχειρήσεις κατεδαφίσεων και, για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το όργιο της αυθαίρετης δόμησης, απαιτείται η θέσπιση ενός ειδικού σώματος, που θα αναλαμβάνει το συγκεκριμένο έργο”, υπογράμμισε ο αντινομάρχης Πολεοδομίας.
ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ: Μη νομιμοποιήσετε τα αυθαίρετα
Την ανάγκη για εμπέδωση της διαφάνειας και στο θέμα της νομιμοποίησης αυθαιρέτων επισημαίνουν τα μέλη της οργάνωσης Διεθνής Διαφάνεια, παράρτημα Ελλάδας. Σε ανακοίνωσή τους υπογραμμίζουν ότι δυστυχώς, επαναλαμβάνονται στερεότυπα και τα ίδια κενά επιχειρήματα:
“Το κράτος χρειάζεται επειγόντως χρήματα! Είναι όμως κοινωνικά βάρβαρο να κατεδαφίζουμε τον κόπο μιας ζωής πολιτών που δεν έχουν οικονομική άνεση”. Η Διεθνής Διαφάνεια - Ελλάς επισημαίνει, για μια ακόμη φορά, ότι η νομιμοποίηση κάθε παρανομίας ή παραβατικής συμπεριφοράς και οι χαριστικές ρυθμίσεις (με όποιο επιχείρημα) είναι επιζήμιες τόσο για την οικονομία και την ανάπτυξη όσο και για την κοινωνική συνοχή της χώρας.
“Με χαριστικές ρυθμίσεις η πολιτεία αφενός τιμωρεί τους πολίτες που εφάρμοσαν, όπως όλοι οφείλουμε, τους νόμους, αφετέρου επιβραβεύει τους παραβάτες, διαιωνίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το πρόβλημα. Ουσιαστικά καλεί τους πολίτες να συνεχίσουν να παρανομούν. Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει με τις εκθέσεις του τον κίνδυνο κάλυψης πράξεων διαφθοράς (ξέπλυμα μαύρου χρήματος, δωροδοκίες κτλ.) από την εφαρμογή τέτοιων ρυθμίσεων”, αναφέρουν χαρακτηριστικά τα μέλη του ελληνικού παραρτήματος.
Η Διεθνής Διαφάνεια - Ελλάς επιμένει στην αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία των πολιτών που δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους προς το κράτος, δηλαδή προς όλους εμάς. Η πολιτεία, όπως σημειώνουν, έχει υποχρέωση να εφαρμόσει τον νόμο και να προστατεύσει τη νομιμότητα.
“Η εμπέδωση της διαφάνειας και η καταπολέμηση της διαφθοράς είναι μονόδρομος, για να βγει η χώρα μας από την κρίση”.
Οι “αυθαιρετουπόλεις” της Θεσσαλονίκης
Αν το μέτρο των μαζικών νομιμοποιήσεων αυθαιρέτων περάσει, τότε στον νομό Θεσσαλονίκης θα διασωθούν δεκάδες περιουσίες σε πολλές περιοχές που σήμερα χαρακτηρίζονται “αυθαιρετουπόλεις”. Σύμφωνα με τον αντινομάρχη Πολεοδομίας Γιάννη Αγγούρα, τέτοιες περιοχές είναι: η παραλία της Επανομής, ο οικισμός Ευξεινούπολη στη Σταυρούπολη, όπου διαμένουν Ελληνοπόντιοι, ο οικισμός Φιλοθέη στην Ευκαρπία, η επέκταση σχεδίου πόλης στα Βασιλικά, περιοχές του δήμου Χορτιάτη, περιοχές του δήμου Μηχανιώνας και περιοχές του δήμου Εχεδώρου στα Διαβατά.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου