Πρώτα οι αλλαγές στην Υγεία!

Της Κατερίνας Μάρκου

Υποψ. Βουλευτή στη Β Θεσσαλονίκης

Με το Ποτάμι

Πουθενά δεν είναι πιο εμφανείς οι συνέπειες της ανεπάρκειας και αναποτελεσματικότητας του τρόπου που λειτουργεί το κράτος όσο στην Υγεία. Απαριθμώ τα προβλήματα συνοπτικά:

Είναι δυνατόν να μπορέσει ποτέ ένα νοσοκομείο να βελτιώσει τις υπηρεσίες του όταν με κάθε κυβέρνηση αλλάζει και ο Διοικητής;

Είναι δυνατόν να αναγκάζονται τα νοσοκομεία να προχωρούν στην προμήθεια υλικών εκτός διαγωνιστικών διαδικασιών επειδή ο σχετικός διαγωνισμός δεν ολοκληρώθηκε εγκαίρως και μετά να έρχεται η κυβέρνηση και να νομιμοποιεί νομοθετικά τις προμήθειες αυτές;

Είναι δυνατόν τα Κέντρα Υγείας της περιφέρειας να μην έχουν γιατρούς βασικών ειδικοτήτων, όπως παιδιάτρους, καρδιολόγους και γυναικολόγους, επειδή κανένας δεν θέλει να υπηρετήσει εκεί;

Είναι δυνατόν οι Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων να στερούνται τα αναγκαία φάρμακα για τους ασθενείς με AIDS επειδή το Υπουργείο αποφάσισε ότι και αυτό το ανελαστικό κονδύλι (αφού ο αριθμός των ασθενών είναι συγκεκριμένος) πρέπει να περικοπεί όπως τα υπόλοιπα;

Η τρόικα εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι διαχρονικά δεν υπάρχουν αξιόπιστες μετρήσεις και καταγραφή δεδομένων για την υγεία στη χώρα, επέμεινε στη μείωση των δημόσιων δαπανών υγείας στο 6% του ΑΕΠ, χωρίς καμία υποχώρηση. Δεδομένης της έλλειψης μεταρρυθμιστικής κουλτούρας, το αποτέλεσμα είναι να μην έχουν τα νοσοκομεία χρήματα να αγοράσουν γάζες και ορούς, να αυξάνεται διαρκώς η συμμετοχή του ασθενή στα φάρμακα, να αποκλείονται όλο και περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες και έμποροι από την ιατροφαρμακευτική φροντίδα γιατί χρωστάνε στον ΟΑΕΕ και άλλα πολλά. Κοινώς, υγεία για όποιον έχει, οι υπόλοιποι στο περιθώριο.

Δεν πρέπει βέβαια να είμαστε μηδενιστές. Βήματα θετικά έχουν γίνει. Για παράδειγμα, η παροχή ιατροφαρμακευτικής κάλυψης στους άπορους και ανασφάλιστους παρά την γραφειοκρατία που απαιτείται για να ενταχθεί κάποιος στους δικαιούχους.

Άλλη χαρακτηριστική περίπτωση είναι τα ραντεβού με συμβεβλημένους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ. Στο διαδίκτυο, υπάρχουν δύο ηλεκτρονικές εφαρμογές, μία για την εύρεση γιατρού και άλλη μία για να βλέπει ο ασθενής αν ο γιατρός που διάλεξε έχει συμπληρώσει το πλαφόν του. Βέβαια, ελάχιστοι γνωρίζουν τις εφαρμογές αυτές, ειδικά μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, με αποτέλεσμα περιπτώσεις ανήθικής εκμετάλλευσής τους.

Για να διορθώσουμε όλα τα παραπάνω, χρειάζονται άμεσα γενναία βήματα και διαρθρωτικές αλλαγές:

Αντιμετώπιση του ελλείμματος διοίκησης: με κάποιες λαμπρές εξαιρέσεις, οι διοικήσεις των νοσοκομείων έχουν χρησιμοποιηθεί ως αποθετήρια παροπλισμένων στελεχών ή ως αίθουσες αναμονής για υψηλότερα αξιώματα. Αυτή η ιστορία πρέπει να πάρει τέλος. Επιλογή Διοικητών μέσα από ανοιχτή διαδικασία με προκήρυξη – διαρκής αξιολόγηση για το έργο τους με βάση συγκεκριμένους δείκτες.  Πλήρης έλεγχος στα οικονομικά, υποβολή δηλώσεων πόθεν έσχες, ετήσιος απολογισμός και κρίσεις - Όσον αφορά τη συνολική διοίκηση του ΕΣΥ, χρειάζεται κάποιος με σταθερή θητεία, ανεξάρτητη από εκλογικές και πολιτικές εξελίξεις.

Αξιοποίηση όλων των τεχνολογικών εργαλείων: Μηχανογράφηση παντού, στην οικονομική και στη διοικητική διαχείριση της υγείας, Ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς, συστήματα συνταγογράφησης και άλλα.

Βελτίωση της ποιότητας και ποσότητας του ανθρώπινου δυναμικού: αποκατάσταση μισθολογικής απαξίωσης ιατρών και νοσηλευτών -  διαρκής αξιολόγηση του προσωπικού σε συνδυασμό με την παροχή θετικών κινήτρων με βάση την απόδοση. Απόδοση όχι με όρους ποσοτικούς αλλά ποιοτικούς.

Επανασχεδιασμός του υγειονομικού χάρτη: ενοποίηση νοσοκομείων με βάση όμως λειτουργικά κριτήρια ουσίας και όχι αυθαίρετες διοικητικές ρυθμίσεις ή πελατειακούς υπολογισμούς – Δημιουργία περιφερειακού δικτύου εξειδικευμένων μονάδων για τις πιο συχνά εμφανιζόμενες χρόνιες παθήσεις, όπως το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, ο καρκίνος, ο διαβήτης.

Διαφθορά: Να αναζητηθούν τα αληθινά περιττά κόστη, οι εστίες τεχνητής ζήτησης, οι υπερτιμολογήσεις μηχανημάτων, οι συναλλαγές – να τεθούν ποιοτικές προδιαγραφές με βάση τα διεθνώς ισχύοντα, όχι «φωτογραφικές» προκηρύξεις για ημετέρους – Αυστηροποίηση νομοθεσίας

            Ακόμα, αλλαγή του μοντέλου χρηματοδότησης και οικονομικής διαχείρισης των νοσοκομείων, ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και την πρόληψης, με εκπαίδευση  που να ξεκινάει μάλιστα από το σχολείο, και συμπληρωματική λειτουργία του δημοσίου συστήματος υγείας με τον ιδιωτικό τομέα με υγιείς όρους.

Στρατηγικός και αδιαπραγμάτευτος στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία ενός ανθρώπινου, καθολικού, αποτελεσματικού και βιώσιμου συστήματος δημόσιας υγείας, ως βασική υποχρέωση της Πολιτείας αλλά και ως παράγων κοινωνικής συνοχής.