Γράφει ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης
Κάτοικοι της Κατερίνης προμηθεύτηκαν, δηλαδή αγόρασαν, πατάτες από τους παραγωγούς του Νευροκοπίου στην τιμή του 0,25 ευρώ χωρίς μεσάζοντες.
Τώρα μάλιστα. Σωθήκανε. Και σωθήκαμε. Και το διαλαλούν τα κανάλια σαν κατόρθωμα ή σαν πιθανή λύση στο πρόβλημα. Ένα τσουβάλι πατάτες. Άντε πέντε τσουβάλια.
Κι έπειτα; Πόσο δηλαδή κέρδισε κάποιος, αν αγόρασε 20 κιλά γεώμηλα; Άντε να κέρδισε 7-8 ευρώ. Και πόσο καιρό θα κάνει να φάει 20 κιλά πατάτες;
Κάθε μέρα θα τηγανίζει, θα βράζει και θα κάνει πουρέ;
Περισσότερη σημασία έχει η λύσσα για κάτι πιο φτηνό και ο συμβολισμός της πράξης παρά η αγορά καθεαυτή. Γιατί το «κατευθείαν από τον παραγωγό» καθόλου δεν το εμπιστεύομαι και συνήθως δεν το πλησιάζω καν. Άντε πάνε να αγοράσεις τσίπουρο στη λαϊκή από παραγωγό, κρασί ή μέλι. Είναι όλα πιο φτηνά αλλά καταφανώς νοθευμένα κι ανεξέλεγκτα. Πίνεις δύο τσίπουρα και σε πονάει το κεφάλι για τρεις ημέρες ή τρως μέλι με περιεκτικότητα 30% σε γλυκόζη, νερουλό. Και δεν φτιάχνεις μία μαρμελάδα μόνος σου; Θα πεις και πάλι συμφέρει; Τρίχες.
Άντε τρέχα να αγοράζεις πορτοκάλια, να τα ξεφλουδίζεις, να τα βράζεις και να κάνεις επί μισή μέρα όλη τη διαδικασία, για να κερδίσεις τι; Ένα βαζάκι μαρμελάδα παραπάνω -ε, πόση μαρμελάδα θα φας; Και είσαι φορτωμένος και με νιτρογλυκερίδια.
Αυτές οι λύσεις είναι παρηγορητικές και τις βαριέσαι γρήγορα. Το κάνεις μία φορά, δύο και την τρίτη πας στο σούπερ μάρκετ, παίρνεις τα παντζάρια και τελειώνει η ιστορία. Όμως έχει αρχικά μία παιδαριώδη γοητεία όλο αυτό, όπως και το να σου δίνει 100 μέτρα το ΑΠΘ, για να καλλιεργείς λαχανικά. Εσύ που δεν έχεις πιάσει τσάπα ποτέ στο χέρι. Ε, στην αρχή μοιάζει ωραίο το παραμύθι, πας εκεί μαζί με άλλους αστούς και παριστάνεις τον agricola, ρωτάς για σπόρους και λιπάσματα, ξεφεύγεις λίγο από τη μιζέρια και την τηλεόραση. Ξεπλατίζεσαι στο σκάψιμο με κασμά. Έχει κάποιο ενδιαφέρον αρχικά το πράγμα, αλλά βαριέσαι γρήγορα. Εξάλλου ο μπαχτσές, συγχωριανέ, θέλει πολλή δουλειά, ακόμη κι αν είναι 100 τετραγωνικά. Τις πρώτες ημέρες οι φλώροι αρέσκονται, αλλά γρήγορα οι πιο πολλοί τα παρατούν. Θα σε ξαναβρώ στους μπαξέδες και τα λοιπά.
Είναι φυσικό η κρίση να οδηγεί τον κόσμο σε άλογες και μεταφυσικές συμπεριφορές, σε αυταπάτες και γραφικότητες. Κι εγώ, αν μπορούσα, θα έπαιρνα μία κατσίκα και ένα μάκιντος και θα την έβγαζα στο βουνό -ακούγεται ωραίο, αλλά δεν γίνεται. Να αρμέγω την κατσίκα και να γράφω. Αλλά έτσι ου ζήσεται άνθρωπος.
Καθότι έχουμε μάθει αλλιώς. Είμαστε ήδη αλλιώς. Και αυτές οι δουλειές δεν είναι για μας. Βέβαια, αν φτάσουμε στα έσχατα, τότε ποτέ δεν ξέρεις. Μέχρι και μπρόκολο στις γλάστρες μπορεί να βάλουμε. Και να σπείρουμε το πίσω μπαλκόνι με σιτάρι.
Όμως ακόμη δεν φτάσαμε εκεί. Μπορεί να διολισθαίνουμε, αλλά δεν νομίζω στα γηρατειά μου να φτάσω να οργώνω τους αγρούς με υνί σαν τη Ναργκίς. Γη ποτισμένη με ιδρώτα. Και να πίνω νερό από τη στάμνα, κάτω από το καραγάτσι. Ενώ έμαθα να διαβάζω Καραγάτση.
Πάντως μ’ αυτά και μ’ αυτά σίγουρα όλοι θα οδηγηθούμε σε νέες αυταπάτες, σε ταπεινώσεις και φαιδρότητες. Εδώ βλέπεις κοστουμαρισμένους να ψάχνουν στα σκουπίδια -κι όχι επειδή είναι κλινικοί ρακοσυλλέκτες.
Αλλά τώρα με το να αγοράζεις πατάτες Κάτω ή Άνω Νευροκοπίου από τους παραγωγούς είναι μεν μία κίνηση αλλά αποσπασματική και μάταιη. Δεν αλλάζει έτσι το παιχνίδι. Και δεν θα ζήσουμε με ανταλλαγή σε είδος. Αν δεν ληφθούν επίσημα μέτρα, σημαντικά, όλα τα άλλα είναι να ’χαμε να λέγαμε. Διότι άντε και πήρες και ελαιόλαδο από τον παραγωγό. Και πήρες και φρέσκα κρεμμυδάκια. Και δύο πλεξούδες σκόρδο -συν ένα σακούλι με θυμάρι. Κι έπειτα; Θα πας να πλύνεις και τα ρούχα στο ποτάμι;
Κι έπειτα; Πόσο δηλαδή κέρδισε κάποιος, αν αγόρασε 20 κιλά γεώμηλα; Άντε να κέρδισε 7-8 ευρώ. Και πόσο καιρό θα κάνει να φάει 20 κιλά πατάτες;
Κάθε μέρα θα τηγανίζει, θα βράζει και θα κάνει πουρέ;
Περισσότερη σημασία έχει η λύσσα για κάτι πιο φτηνό και ο συμβολισμός της πράξης παρά η αγορά καθεαυτή. Γιατί το «κατευθείαν από τον παραγωγό» καθόλου δεν το εμπιστεύομαι και συνήθως δεν το πλησιάζω καν. Άντε πάνε να αγοράσεις τσίπουρο στη λαϊκή από παραγωγό, κρασί ή μέλι. Είναι όλα πιο φτηνά αλλά καταφανώς νοθευμένα κι ανεξέλεγκτα. Πίνεις δύο τσίπουρα και σε πονάει το κεφάλι για τρεις ημέρες ή τρως μέλι με περιεκτικότητα 30% σε γλυκόζη, νερουλό. Και δεν φτιάχνεις μία μαρμελάδα μόνος σου; Θα πεις και πάλι συμφέρει; Τρίχες.
Άντε τρέχα να αγοράζεις πορτοκάλια, να τα ξεφλουδίζεις, να τα βράζεις και να κάνεις επί μισή μέρα όλη τη διαδικασία, για να κερδίσεις τι; Ένα βαζάκι μαρμελάδα παραπάνω -ε, πόση μαρμελάδα θα φας; Και είσαι φορτωμένος και με νιτρογλυκερίδια.
Αυτές οι λύσεις είναι παρηγορητικές και τις βαριέσαι γρήγορα. Το κάνεις μία φορά, δύο και την τρίτη πας στο σούπερ μάρκετ, παίρνεις τα παντζάρια και τελειώνει η ιστορία. Όμως έχει αρχικά μία παιδαριώδη γοητεία όλο αυτό, όπως και το να σου δίνει 100 μέτρα το ΑΠΘ, για να καλλιεργείς λαχανικά. Εσύ που δεν έχεις πιάσει τσάπα ποτέ στο χέρι. Ε, στην αρχή μοιάζει ωραίο το παραμύθι, πας εκεί μαζί με άλλους αστούς και παριστάνεις τον agricola, ρωτάς για σπόρους και λιπάσματα, ξεφεύγεις λίγο από τη μιζέρια και την τηλεόραση. Ξεπλατίζεσαι στο σκάψιμο με κασμά. Έχει κάποιο ενδιαφέρον αρχικά το πράγμα, αλλά βαριέσαι γρήγορα. Εξάλλου ο μπαχτσές, συγχωριανέ, θέλει πολλή δουλειά, ακόμη κι αν είναι 100 τετραγωνικά. Τις πρώτες ημέρες οι φλώροι αρέσκονται, αλλά γρήγορα οι πιο πολλοί τα παρατούν. Θα σε ξαναβρώ στους μπαξέδες και τα λοιπά.
Είναι φυσικό η κρίση να οδηγεί τον κόσμο σε άλογες και μεταφυσικές συμπεριφορές, σε αυταπάτες και γραφικότητες. Κι εγώ, αν μπορούσα, θα έπαιρνα μία κατσίκα και ένα μάκιντος και θα την έβγαζα στο βουνό -ακούγεται ωραίο, αλλά δεν γίνεται. Να αρμέγω την κατσίκα και να γράφω. Αλλά έτσι ου ζήσεται άνθρωπος.
Καθότι έχουμε μάθει αλλιώς. Είμαστε ήδη αλλιώς. Και αυτές οι δουλειές δεν είναι για μας. Βέβαια, αν φτάσουμε στα έσχατα, τότε ποτέ δεν ξέρεις. Μέχρι και μπρόκολο στις γλάστρες μπορεί να βάλουμε. Και να σπείρουμε το πίσω μπαλκόνι με σιτάρι.
Όμως ακόμη δεν φτάσαμε εκεί. Μπορεί να διολισθαίνουμε, αλλά δεν νομίζω στα γηρατειά μου να φτάσω να οργώνω τους αγρούς με υνί σαν τη Ναργκίς. Γη ποτισμένη με ιδρώτα. Και να πίνω νερό από τη στάμνα, κάτω από το καραγάτσι. Ενώ έμαθα να διαβάζω Καραγάτση.
Πάντως μ’ αυτά και μ’ αυτά σίγουρα όλοι θα οδηγηθούμε σε νέες αυταπάτες, σε ταπεινώσεις και φαιδρότητες. Εδώ βλέπεις κοστουμαρισμένους να ψάχνουν στα σκουπίδια -κι όχι επειδή είναι κλινικοί ρακοσυλλέκτες.
Αλλά τώρα με το να αγοράζεις πατάτες Κάτω ή Άνω Νευροκοπίου από τους παραγωγούς είναι μεν μία κίνηση αλλά αποσπασματική και μάταιη. Δεν αλλάζει έτσι το παιχνίδι. Και δεν θα ζήσουμε με ανταλλαγή σε είδος. Αν δεν ληφθούν επίσημα μέτρα, σημαντικά, όλα τα άλλα είναι να ’χαμε να λέγαμε. Διότι άντε και πήρες και ελαιόλαδο από τον παραγωγό. Και πήρες και φρέσκα κρεμμυδάκια. Και δύο πλεξούδες σκόρδο -συν ένα σακούλι με θυμάρι. Κι έπειτα; Θα πας να πλύνεις και τα ρούχα στο ποτάμι;
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου