Περί δημοσιογραφικής δεοντολογίας μέρος Β’

Επειδή το ομώνυμο άρθρο που προηγήθηκε προκάλεσε ποικίλα σχόλια, σκέφτηκα να συνεχίσω το θέμα με μερικές σκέψεις για τη δημοσιογραφική δεοντολογία και τους φαύλους αρνητές της.

Όσοι είχαμε τη τύχη να συνεργαστούμε με μεγάλες προσωπικότητες της βορειοελλαδικής δημοσιογραφίας (Μέρτζος, Τσαουσίδης, Πεκλάρης, Κολοκοτρώνης, κ.α.) μάθαμε καλά ότι βασική προϋπόθεση για την ανεξαρτησία του ρεπορτάζ αλλά και της έκφρασης γνώμης είναι να μην υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων.

Εξηγούμαι: αν ένας δημοσιογράφος διατυπώσει π.χ. την άποψη ότι ένας πολιτικός της κεντρικής ή της τοπικής πολιτικής σκηνής «τα έχει κάνει μαντάρα» στο δημόσιο θώκο που κατέχει, ο εκπρόσωπος της τέταρτης εξουσίας θα πράξει...

 ορθά αν τον κατακρίνει περισσότερο ή λιγότερο έντονα, ανάλογα με το προσωπικό του ύφος. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν ο λειτουργός της ενημέρωσης αποφασίζει να αναλάβει «ελαφρά τη καρδία» κάποιο ρόλο εθελοντικά ή με αμοιβή (αυτό είναι προς διερεύνηση) στο επιτελείο κάποιου πολιτικού αντιπάλου του προαναφερόμενου αξιωματούχου. Εκεί είναι που θα βρεθεί στο δίλημμα να χρησιμοποιήσει την πένα του -στο ΜΜΕ όπου εργάζεται- για να ασκήσει δριμύτατη αντιπολίτευση στον αντίπαλο, επιδιδόμενος -με το αζημίωτο- στο σπόρ της γαλιφιάς προς τον εκμισθωτή της (πένας). 

Τι θα κάνει τότε ο «εργάτης  του τύπου»; Θα υπηρετήσει την αντικειμενική και έντιμη δημοσιογραφία ίσων αποστάσεων; ή θα επιδείξει υπερβάλλοντα ζήλο παρέχοντας μια έμμεση εκδούλευση στον μαικήνα του, ξεγελώντας όμως τους αναγνώστες, οι οποίοι θεωρούν ότι τα κείμενα ενός εντύπου υπόκεινται σε κάποιες προδιαγραφές αντικειμενικότητας;

Κοντολογής, ο δημοσιογράφος πρέπει να επιλέξει αν θα υπηρετήσει τον θεό (της αμεροληψίας) ή τον Μαμμωνά (τους πειρασμούς και τα χρηματικά ή άλλα  ανταλλάγματα από εκείνους που θα ήθελαν να εξαγοράσουν τις κακώς εννοούμενες υπηρεσίες του).

Ευτυχώς όμως όλοι οι έλληνες λειτουργοί του τύπου δεν θέλγονται από τις Σειρήνες της δωροδοκίας και στέκονται με συνέπεια στο μετερίζι της αμεροληψίας, έχοντας ενστερνιστεί τον Κώδικα Δεοντολογίας των Δημοσιογράφων. Όλοι; ας μην είμαι απόλυτος, σχεδόν όλοι ( … συνεχίζεται).

Θεόδωρος Κουτρούκης

Οικονομολόγος, M.Sc, M.A., Ph.D., PostDoc

Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου