Του Κώστα Καντούρη
kantouris@hotmail.com
Ο εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάμπρος Τσόγκας άσκησε σε βάρος των δύο αιρετών ποινική δίωξη για ψευδή βεβαίωση σε βάρος του δημοσίου, με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του δημοσίου, όπως και για απλή συνέργεια σε κακουργηματική απιστία, που αποτελεί το βασικό αδίκημα το οποίο αντιμετωπίζουν οι υπηρεσιακοί παράγοντες.
Οι ποινικές διώξεις ασκήθηκαν αφού προηγουμένως το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης ακύρωσε δύο αιτήσεις ακυρότητας που υποβλήθηκαν από τους αδελφούς Ψωμιάδη, καθώς και ακόμη έξι υπαλλήλους της διεύθυνσης τεχνικών υπηρεσιών της νομαρχίας Θεσσαλονίκης, χωρίς τελικά να ληφθούν ανωμοτί καταθέσεις τους τόσο από τον αρμόδιο οικονομικό επιθεωρητή όσο και από τον πταισματοδίκη. Αντίθετα οι υπόλοιποι έντεκα κατηγορούμενοι έδωσαν εξηγήσεις.
Ο εισαγγελέας κάνει λόγο για 340 έργα που έσπασαν σε μικρότερα το χρονικό διάστημα 2006-2009, για δικαιολογηθεί το κόστος των 45.000 ευρώ και να δοθούν χωρίς δημοπρασίες με απευθείας ανάθεση κατά τη διάρκεια της θητείας του Π. Ψωμιάδη ως νομάρχη και του Δ. Ψωμιάδη ως αντινομάρχη. Μεταξύ αυτών το μεγαλύτερο ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε 23 έργα, της ίδιας μορφής, για τα οποία καταβλήθηκαν στους εργολάβους χρήματα πριν καν αρχίσουν οι κατασκευές τους.
Οι 19 υπάλληλοι της νομαρχίας κατηγορούνται για απιστία σε βάρος του δημοσίου, με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου 1608 περί καταχραστών, καθώς φέρονται ότι ήταν αυτοί που με αποφάσεις τους τεμάχισαν μεγαλύτερα έργα σε μικρότερα. Σύμφωνα με τη δίωξη που ασκήθηκε, ο εισαγγελέας εντόπισε τρεις τρόπους ανάθεσης των συγκεκριμένων έργων, όπως προκύπτει και από την έρευνα του οικονομικού επιθεωρητή, στην οποία βασίζεται η δικογραφία. Ο πρώτος ήταν η κατάτμηση μεγάλων έργων σε μικρότερα των 45.000 ευρώ, που βασιζόταν στον αρχικό υψηλό προϋπολογισμό. Συντάσσονταν επιμέρους μελέτες με προϋπολογισμούς 45.000 ευρώ, αλλά με κωδικούς τους ίδιους των μεγάλων έργων και, αντί να εκτελεστούν τα μεγάλα, εκτελούνταν ως 45άρια με πρόχειρους διαγωνισμούς, όπως διαπιστώνεται στα συμπεράσματα του εισαγγελέα. Ο δεύτερος τρόπος, κατά τις εισαγγελικές αρχές, ήταν η ανάθεση συμπληρωματικών έργων στο πλαίσιο μεγαλύτερων δημοπρασιών. Έτσι, ενώ το κύριο έργο είχε έκπτωση 25%-40%, στα συμπληρωματικά 45άρια αυτή έφτανε μόλις το 2%-3% και αναθέτονταν στους ίδιους εργολάβους. Και τέλος η απευθείας έγκριση αυτοτελών έργων των 45.000 ευρώ, που όμως αποτελούν τμήματα μεγαλύτερου έργου με πολλαπλάσιο προϋπολογισμό.
Η ζημία για τα συγκεκριμένα έργα υπολογίζεται σε τέσσερα εκατομμύρια ευρώ, με βάση τη διαφορά που προκύπτει από τις εκπτώσεις που δόθηκαν στα μεγάλα έργα και τις αντίστοιχες στα 45άρια.
Τα έργα που δεν έγιναν ποτέ
Παναγιώτης και Διονύσης Ψωμιάδης κατηγορούνται ότι κατά τη διάρκεια της θητείας τους χορήγησαν παραστατικά για 23 «45άρια», χωρίς όμως να έχουν εκτελεστεί. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη δίωξη του κ. Τσόγκα, φέρονται ότι με τις βεβαιώσεις τους εκδόθηκαν χρηματικά εντάλματα και οι εργολάβοι εισέπραξαν κανονικά τα χρήματα που αναλογούσαν στα έργα, χωρίς όμως να αυτά να έχουν αρχίσει να κατασκευάζονται.
Η αξία των συγκεκριμένων έργων στη δικογραφία προσδιορίζεται στο ποσό των 1.030.320,12 ευρώ. Ο εισαγγελέας αναφέρει ότι νομάρχης και αντινομάρχης πιστοποίησαν για την εκτέλεση των έργων, «αν και οι εργασίες στα χρονικά διαστήματα που ανέφεραν, σύμφωνα με ένορκες καταθέσεις υπευθύνων τμηματαρχών των υπηρεσιών, δεν είχαν εκτελεστεί», όπως υπογραμμίζεται στη δίωξη που ασκήθηκε.
Η δικογραφία αναμένεται να διαβιβαστεί σε ειδικό ανακριτή πρόεδρο πρωτοδικών, ο οποίος πλέον αναλαμβάνει υποθέσεις διερεύνησης αδικημάτων με εμπλεκόμενους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Πώς στήθηκε το κόλπο με τα διαβόητα «45άρια»
Η δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης ξεκίνησε την άνοιξη του 2010, όταν με αφορμή εκτενές δημοσίευμα της εφημερίδας «Θεσσαλονίκη» ο αρμόδιος εισαγγελέας Λάμπρος Τσόγκας διέταξε τη διεξαγωγή προκαταρκτικής έρευνας. Το δημοσίευμα αποκάλυπτε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας των αδελφών Ψωμιάδη, και κυρίως στο διάστημα μετά το 2005, είχε στηθεί στη νομαρχία μια πρωτοφανής γραμμή παραγωγής έργων, τα λεγόμενα «45άρια», έργα δηλαδή που δίνονταν μέσω πρόχειρων διαγωνισμών, οι οποίοι στην πράξη ισοδυναμούσαν με απευθείας αναθέσεις σε ένα «κλειστό» κύκλωμα έμπιστων και «ημέτερων» εργολάβων.
Η συνήθης έκπτωση που εξασφάλιζε η νομαρχία στα «45άρια» ήταν της τάξης του 2% με 3%, όταν στα υπόλοιπα έργα, τα οποία γίνονταν μέσω κανονικών διαγωνισμών, οι εκπτώσεις κυμαίνονταν μεταξύ 25% και 45%. Εξαιτίας των μηδαμινών εκπτώσεων, το δημόσιο υποχρεώθηκε να καταβάλει πολύ υψηλότερο τίμημα για την κατασκευή αυτών των έργων σε σχέση με αυτά που θα πλήρωνε αν ακολουθούσε τη συνήθη διαδικασία. Η ζημία του δημοσίου ήταν στην πραγματικότητα μεγαλύτερη, καθώς, όπως αποκαλύφθηκε στη συνέχεια από άλλα δημοσιεύματα, πολλά από τα διαβόητα «45άρια» δεν είχαν καν εκτελεστεί, αλλά απλώς και μόνον είχαν πληρωθεί.
Ανύπαρκτα έργα
Στο στάδιο της προκαταρκτικής διερεύνησης, ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι εκτός από «45άρια» λειτουργούσε στη νομαρχία Θεσσαλονίκης και μια δεύτερη γραμμή εκτέλεσης υποτιθέμενων έργων, τα οποία παρότι είχαν προϋπολογισμό εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ, κατατεμαχίζονταν και εκτελούνταν υπό μορφή μίσθωσης έργου, με απευθείας ανάθεση. Το σύνολο αυτών των συμβάσεων, καθώς και τις βεβαιώσεις ότι τα έργα υλοποιήθηκαν, υπέγραψαν οι αδελφοί Ψωμιάδη.
Από τα ανύπαρκτα έργα σημαντικότερα θεωρούνται:
1. Η δημιουργία μιας ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων αδειών χρήσης γεωργικών μηχανημάτων προϋπολογισμού 675.000 ευρώ, έργο το οποίο «έσπασε» σε πενήντα(!) επί μέρους συμβάσεις.
2. Έργο διάνοιξης οδού σε οικόπεδο της νομαρχίας προϋπολογισμού 164.000 ευρώ, το οποίο «έσπασε» σε δώδεκα κομμάτια.
3. Δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων για τις βιολογικές εκμεταλλεύσεις στον νομό Θεσσαλονίκης προϋπολογισμού 310.500 ευρώ, που «έσπασε» σε 23 άτομα (13.500 στον καθένα).
Η πληρωμή αυτών των έργων γινόταν σταδιακά, βάσει βεβαιώσεων τις οποίες υπέγραφε κατά κύριο λόγο ο Παναγιώτης Ψωμιάδης και κατά δεύτερο ο αδελφός του Διονύσης όταν τον αναπλήρωνε. Μόνο που για τα έργα αυτά δεν βρέθηκαν πουθενά παραδοτέα.
Εκτός από τα ανωτέρω ανύπαρκτα έργα, στην ίδια κατηγορία περιλαμβάνονται και πολλά από τα διαβόητα «45άρια». Μια τέτοια περίπτωση αποκάλυψε τον Ιούνιο του 2010 η «Θ». Αφορούσε τον υποτιθέμενο καθαρισμό ρεμάτων στην περιοχή του πρώην δήμου Βερτίσκου, για το οποίο μάλιστα έχουν ήδη παραπεμφθεί σε δίκη ένα στέλεχος της διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών και ο εργολάβος.
ΝΙΚΟΣ ΗΛΙΑΔΗΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου