Ύδρα: Ο νέος φορολογικός παράδεισος;

Θεόδωρος Κουτρούκης*
Πρώτη δημοσίευση New Deal

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι οι φορολογικοί παράδεισοι ήταν συνήθως μικρά κράτη ή περιοχές -διασπαρμένοι σε πολλές γωνίες του πλανήτη- που απολάμβαναν χαμηλούς έως μηδαμινούς συντελεστές φορολογίας των κερδών ή του εισοδήματος και γιαυτο αποτελούν τόπους προσέλκυσης επενδυτών. Τα γεγονότα που πρόσφατα διαδραματίστηκαν στην Ύδρα (είχαν συμβεί και παλιότερα στη Λήμνο) έδωσαν μια επιπλέον διάσταση στην έννοια του φορολογικού παραδείσου. Την παρεμπόδιση των ελέγχων με την αποπομπή των επιθεωρητών! 
Ας θυμηθούμε τα γεγονότα: Μια επίσκεψη της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (πρώην ΣΔΟΕ) προκάλεσε τις αντιδράσεις των κατοίκων του νησιού και τελικά το κλιμάκιο των ελεγκτών αναγκάστηκε να αναχωρήσει, ενώ προηγήθηκαν επεισόδια από ντόπιους επαγγελματίες, οι οποίοι με γιαούρτια και αυγά προσπάθησαν να απωθήσουν του υπαλλήλους του κλιμακίου, να σταματήσουν τους ελέγχους και να τους εξοστρακίσουν από το νησί. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες της Ύδρας υποτίθεται ότι αντέδρασαν με αυτόν τον τρόπο κάτω από το βάρος της δεινής οικονομικής κατάστασης αλλά και λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις τους. 
Χωρίς να παραγνωρίζονται τα πολυσήμαντα προβλήματα των νησιών, η τακτική που επέλεξαν οι επαγγελματίες της Ύδρας είναι αδιέξοδη και αποπροσανατολιστική. Η «αγανάκτηση» για την αδιαφορία του κρατικού μηχανισμού για τη Ύδρα θα μπορούσε κάτω από το, πρίσμα αυτής της στρατηγικής να οδηγήσει σε επιπλέον παραδοξότητες: Έτσι, θα μπορούσαν στο προσεχές μέλλον να παρεμποδιστούν οι έλεγχοι του ΙΚΑ και του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, που ενδεχομένως θα επέβαλλαν πρόστιμα στους επιχειρηματίες-παραβάτες της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας, να «ωθηθούν στη θάλασσα» οι ελεγκτές του Υπουργείου Υγείας που θα επιβάλλουν πρόστιμα για το κάπνισμα στα μαγαζιά, να προπηλακιστούν οι υπάλληλοι της Πολεοδομίας που θα επιχειρήσουν να κατεδαφίσουν της αυθαίρετες κατασκευές στον αιγιαλό. Και όλα αυτά γιατί το νησί κλυδωνίζεται από σοβαρά προβλήματα! 
Η υποτιθέμενη στρατηγική της «ανυπακοής» δεν είναι αποτελεσματική για έναν απλό λόγο: δεν πείθει την κοινή γνώμη για τα ανιδιοτελή ελατήρια της και δημιουργεί μια ολέθρια σύγχυση ανάμεσα σε μια εικόνα κατοίκων που δικαίως αγωνίζονται για τα προβλήματα τους και ορισμένων επαγγελματιών που αγωνίζονται, ώστε να αποφύγουν να φορολογηθούν. 
Ο δρόμος για την επίλυση των προβλημάτων της Ύδρας περνά μέσα από τη συνεργασία με τους κατοίκους των άλλων νησιών, ώστε να επιδιωχθεί η τοποθέτηση των αιτημάτων των νησιωτών στο επίκεντρο του πολιτικού σκηνικού. Αντίθετα γεγονότα όπως εκείνα της Ύδρας δεν βοηθούν στην ευόδωση των αιτημάτων.
Είναι αλήθεια ότι πολλά νησιά σε όλο τον κόσμο βίωσαν υψηλά επίπεδα ευημερίας μετατρεπόμενα σε φορολογικούς παράδεισους. Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δε συνέβη ρίχνοντας τους εφοριακούς υπαλλήλους στη θάλασσα! 

* Επίκ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου